Versterking IJsselmeerdijk: de meerwaarde van Omgevingsmanagement  

Het project is onderdeel van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Dit programma houdt Nederland ook in de toekomst waterveilig. Uit een landelijke toetsing bleek dat een gedeelte van de IJsselmeerdijk niet voldoet aan toekomstige veiligheidseisen. De ruim 17 kilometer lange dijk loopt van de Houtribdijk bij Lelystad tot aan de Ketelbrug, die de Flevopolder verbindt met de Noordoostpolder. De IJsselmeerdijk staat vooral onder invloed van golven door wind. Dat vraagt om andere oplossingen dan rivierdijken, die vooral bescherming moeten bieden tegen regen- en smeltwater.

Drie fases

Het project Versterking IJsselmeerdijk kent drie fases. In de eerste fase, die liep van september 2020 tot november 2022, zijn de alternatieven onderzocht. Hier is een voorkeursalternatief uit voortgekomen. De tweede fase, uitwerking van dit voorkeursalternatief, startte daarna en loopt naar verwachting tot en met april 2025. De derde fase, die volgens prognose plaatsvindt tussen 2025 en 2028, behelst de uitvoering.

Proces

Royal HaskoningDHV speelde een grote rol in de totstandkoming van het voorkeursalternatief. Als onderdeel van een consortium met HKV, brachten we mogelijke technische oplossingen voor de IJsselmeerdijk in kaart. We ondersteunden Waterschap Zuiderzeeland in het participatietraject waarbij kansen voor gebiedsontwikkeling werden geïnventariseerd. Denk aan versterking van de ecologische gesteldheid van het IJsselmeer in het kader van Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) of het beter toegankelijk maken van de dijk voor bewoners en bezoekers. 

Waterschap Zuiderzeeland nam het voortouw in het participatietraject. Doel daarvan was omgevingswensen en hoogwaterveiligheidseisen zoveel mogelijk verenigen. In verschillende online ontwerpateliers gaven inwoners en belanghebbenden hun wensen en ideeën aan. In een iReport konden geïnteresseerden de opties en gemaakte keuzes bekijken en nalezen. 

Het maken en nemen van een Voorkeursbeslissing maakte onderdeel uit van het verkennings- en participatietraject. Binnen de Omgevingswet is een dergelijke beslissing optioneel, maar niet verplicht. Omdat het waterschap en Royal HaskoningDHV streven naar maximale transparantie en inbreng van de omgeving is de voorkeursoplossing opengesteld voor formele zienswijzen.

Uitkomst verkenningstraject

De uitkomst van het verkenningstraject dat tot november 2022 liep, was een drieledige oplossing. Voor het grootste deel van de IJsselmeerdijk is gekozen voor een vooroever die bestaat uit een vooroeverdam met openingen voor waterverversing, met daarachter ondiep water dat een leefgebied vormt voor allerlei vissen en vogels. Deze oplossing draagt zo bij aan biodiversiteit en recreatie en is bovendien het meest voordelig. In het zuidelijke deel van het gebied, bij de aansluiting met de Houtribdijk ter hoogte van Lelystad, wordt het zetsteen, de teenconstructie en het asfalt op de buitenberm vervangen en vindt een verhoging van de buitenberm plaats. Voor een klein deel ten rondom de Maxima elektriciteitscentrale is gekozen voor een traditionele dijkverhoging en -verbreding met grond, omdat een vooroever hier ruimtelijk niet mogelijk is. 

 

Meer informatie over dit project is te vinden op de website Zuiderzeeland.