Leiden Centraal wordt aantrekkelijk en duurzaam mobiliteitsknooppunt

De uitdaging

Leiden Centraal, het zesde grootste NS-station van Nederland, telt nu zo’n 100.000 reizigers per dag. Dat aantal gaat met zo’n 40% toenemen door aanzienlijke woningbouw in Leiden en omgeving, de groei van het Leiden Bio Science Park, en de ontwikkeling van de historische binnenstad. Het stationsgebied ontwikkelt zich tot een echt mobiliteitsknooppunt. Deze optelsom vraagt om nieuwe, integrale oplossingen en strategische keuzes. Leiden Centraal is opgenomen in het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) van de Rijksoverheid. Royal HaskoningDHV heeft de opdracht gekregen om een MIRT-verkenning uit te voeren, in een consortium met Benthem Crouwel Architecten, AT Osborne en West 8. Opdrachtgevers zijn de gemeente Leiden, ProRail, NS Stations, de provincie Zuid-Holland en het LUMC.

De oplossing: op weg naar voorkeursalternatief met draagvlak

De ambities voor veel woningbouw, economische activiteit, wetenschappelijke innovatie, duurzame mobiliteit en klimaatadaptatie vragen bij elkaar (veel) meer ruimte dan er is. Voor wonen, werken en de campus beslaan de plannen en wensen een kleine 190.000 vierkante meter, de fietsenstallingen moeten bijna 30.000 fietsen kunnen bergen en zowel het bus- als het treinstation hebben meer ruimte nodig voor een goede afwikkeling van het groeiende aantal reizigers. Het ontwarren van de verkeersstromen is uitgangspunt in de oplossingen waarbij de verbinding tussen het historische centrum van Leiden en het Leiden Bio Science Park versterkt moet worden.

Met vijf opdrachtgevers een nieuw stuk stad maken met daarin het zesde grootste ov-knooppunt van Nederland, dat gereed is voor de toekomst en ruimte geeft aan de ambities van uiteenlopende partijen, in een gebied met weinig beschikbare ruimte, dat vol in bedrijf is en moet blijven, dat maakt deze opgave uniek.

Deze stapeling van ambities vraagt om slimme oplossingen en gezamenlijke multidisciplinaire denkkracht, om soms (deels) buiten de lijntjes te kleuren, om partijen en bewoners goed mee te nemen in het proces én om objectieve informatie voor besluitvorming. De keuzes die gemaakt moeten worden, vragen lef en hebben grote impact. Aan ons als consortium de taak om de route naar besluitvorming goed met elkaar en de omgeving te doorlopen en de informatie te genereren die nodig is voor een gedragen besluit.

We brengen feiten en cijfers boven water en vertalen die naar integrale combinaties van oplossingen, waardoor er in de beperkte ruimte méér kan. De voetganger staat steeds op één en het wegnemen van mobiliteitsknelpunten gaat gepaard met het bereiken van de woningbouwdoelen, met oog voor duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit.

We hebben het ruimtebeslag van wensen en oplossingen helder en realistisch in beeld gebracht voor opdrachtgevers, stakeholders en omwonenden. Samen zorgen we dat het gaat leven en creëren we draagvlak.

Het resultaat: een toekomstbestendig, aantrekkelijk, duurzaam mobiliteitsknooppunt

Eind 2024 liggen er drie kansrijke oplossingsrichtingen, waarna in 2025 een doorontwikkeling volgt naar één voorkeursvariant voor het gehele gebied.

De MIRT-verkenning verheldert en faciliteert het keuzeproces en zorgt voor betrouwbare beslisinformatie. Er ligt een beoordelingskader waaraan de oplossingsrichtingen getoetst worden. Wij hebben het beoordelingskader vertaald naar de Leidse situatie en leveren de input als basis voor gefundeerde en gedragen keuzes met een zo stevig mogelijk maatschappelijk draagvlak. Zo gaan we op weg naar een nieuw stationsgebied, klaar voor de toekomst. Een dynamisch gebied, schakel tussen het Leiden Bio Science Park en de historische binnenstad, waar de verschillende, elkaar beïnvloedende functies in balans zijn en waar mensen comfortabel en veilig kunnen wonen, werken, studeren en reizen.