Aan de slag met transitie landelijk gebied in Meierijstad

De uitdaging: nieuw ontwikkelingsperspectief

In gemeente Meijerijstad komt tot 2035 naar verwachting (bron: Wageningen Universiteit) ruim 480.000 m2 aan agrarisch vastgoed vrij, waarvan ruim 200.000 m2 leeg komt te staan: zo’n 260 voetbalvelden met (vooral) stallen. Het gaat om ongeveer 220 boeren, die stoppen of bijvoorbeeld kiezen voor een andere economische activiteit. In twee pilotgebieden wordt onderzocht hoe dit proces het beste kan worden aangepakt. Hier is de gemeente momenteel in gesprek met ongeveer vijftien agrarische ondernemers. Royal HaskoningDHV is projectleider voor beide pilotgebieden en werkt hierin nauw samen met de vele deskundige ambtenaren van de gemeente. Met name de gebiedsgerichte en integrale aanpak en het vroegtijdig met de ondernemers in gesprek gaan over kansen zijn belangrijk in deze aanpak.

Regio-Deal project

Het project maakt deel uit van het Regio-Deal Project. Daarin investeren Rijk, provincie en regio samen meer dan € 40 miljoen extra in de leefbaarheid en welvaart in de regio. De Regio Deal Noordoost Brabant (RNOB) biedt ondernemers extra mogelijkheden om te innoveren, nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen en personeel op te leiden.

Met een integrale aanpak helder krijgen wat er kan en mag

Royal HaskoningDHV is projectleider voor twee pilots, die moeten uitwijzen wat er kan en wat er mag. In beide gebieden zoeken we naar goede oplossingen voor stoppende agrariërs en de ontwikkeling van natuur en naar mogelijkheden om recreatief medegebruik te versterken. Ook wordt rekening gehouden met de groeiende behoefte aan duurzame energie, klimaatadaptatie en de druk op de woningmarkt.

Er is een inloopavond gehouden en er worden vooral veel gesprekken gevoerd, ook bij de agrarische ondernemers aan de keukentafel: participatie van de direct betrokkenen. Doel daarvan is scherp te krijgen wat de reële mogelijkheden zijn, wat er ruimtelijk en economisch haalbaar is. Sommige boeren weten al precies wat ze willen, anderen zijn zich nog aan het oriënteren. Niet alles kan overal, maar het is de ambitie om voor het totaal in de juiste balans te werken aan water en bodem, aan biodiversiteit, aan recreatieve versterking, aan de energietransitie en aan de woningbouwopgave. De mogelijkheden voor woningen per perceel in het buitengebied zijn beperkt, maar het is denkbaar om naar een combinatie van percelen te kijken.

Het resultaat: basis voor vitaal landelijk gebied

De looptijd van het project is 4 jaar: 2021 t/m 2024. In 2023 en 2024 zullen de plannen van en voor de boeren in de twee pilotgebieden steeds concreter worden. Zo komt er ook steeds meer duidelijkheid over de manier waarop de transitie van het landelijk gebied in Meierijstad vorm en inhoud kan krijgen. En dat levert ook waardevolle lessen op voor andere landelijke gebieden;de rest van Meierijstad èn daarbuiten. Overigens doen nu ook al de gemeenten Boekel, Bernheze en Land van Cuijk met dit project mee. In totaal wordt er gewerkt aan en in 10 pilotlocaties.